Βιβλιογραφία

Γενική Λογιστική Θεωρία και Εφαρμογή Γ’ Εκδοση

ΚΑΛΑΜΑΡΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ & ΚΑΛΑΜΑΡΑ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ

Περιγραφή

Τρίτη επικαιροποιημένη έκδοση, προσαρμοσμένη στα νέα οικονομικά δρώμενα. Περιλαμβάνει τις μεταβολές των περιουσιακών στοιχείων της επιχείρησης και την παρακολούθηση αυτών, ανάλυση Ε.Γ.Λ.Σ. και Κ.Φ.Α.Σ., ενοποιημένους λογαριασμούς, λογιστικές μεθόδους και συστήματα, λογιστική των υποκαταστημάτων, στοιχεία αναλυτικής λογιστικής, αριθμοδείκτες, μηχανογραφική τήρηση βιβλίων και στοιχείων, λογαριασμούς τάξεως και λογιστική συναλλαγών με το εξωτερικό.

Περιεχόμενα

Γ΄ Πρόλογος
Ο Ρόλος της Λογιστικής μέσα από την Οικονομική Κρίση 7

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1
Έννοια της Λογιστικής και των Οικονομικών Μονάδων 21
1.1 Έννοια της λογιστικής 21
1.1.1 Γενικά 21
1.2 Οι σκοποί της λογιστικής 22
1.2.1 Οι σκοποί της λογιστικής 22
1.3 Έννοια των οικονομικών οργανισμών 23
1.3.1 Γενικά 23
1.3.2 Διακρίσεις των οικονομικών οργανισμών 23
1.4 Έννοια και κατηγορίες υπόχρεων απεικόνισης συναλλαγών 24
1.4.1 Γενικά 24

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2
Περιουσία – Απογραφή – Ισολογισμός 27
2.1 Περιουσία 27
2.1.1 Γενικά 27
2.1.2 Νομική, οικονομική και λογιστική άποψη της περιουσίας 28
2.2 Ανάλυση των εννοιών: Ενεργητικό, Παθητικό,
και των στοιχείων αυτών 30
2.2.1 Ενεργητικό 30
2.2.2 Παθητικό 32
2.3 Απογραφή 34
2.3.1 Είδη απογραφής 34
2.4 Ισολογισμός 40
2.4.1 Έννοια Ισολογισμού 40
2.4.2 Διαφορές ισολογισμού και απογραφής 40
2.4.3 Iδιότητες ισολογισμού 40
2.4.4 Πότε συντάσσεται ο ισολογισμός 40
2.4.5 Είδη ισολογισμών 41

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3
Οι Μεταβολές των Περιουσιακών Στοιχείων
της Επιχείρησης και η παρακολούθηση αυτών 43
3.1 Γενικά 43
3.2 Μορφολογικές μεταβολές των περιουσιακών
στοιχείων μιας επιχείρησης 44
3.2.1 Παραδείγματα μορφολογικών μεταβολών 44
3.3 Ουσιαστικές μεταβολές των περιουσιακών στοιχείων 46
3.3.1 Γενικά 46
3.3.2 Παραδείγματα 46
3.4 Λογιστικά γεγονότα που προκαλούν μορφολογικές
και ουσιαστικές μεταβολές των περιουσιακών στοιχείων 48
3.4.1 Λογιστικά γεγονότα απλά, σύνθετα, πολυσύνθετα 48
3.5 Το οικονομικό αποτέλεσμα 54
3.5.1 Απολήψεις και εισφορές επιχειρηματία –
Τελικό οικονομικό αποτέλεσμα 54

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4
Οι Λογαριασμοί 59
4.1 Έννοια των λογαριασμών 59
4.1.1 Η περί των λογαριασμών ορολογία 59
4.1.2 Πότε χρεώνεται και πότε πιστώνεται ένας λογαριασμός 61
4.2 Οι λογαριασμοί των εσόδων και των εξόδων 64
4.2.1 Έννοια αυτών 64
4.2.2 Η χρέωση και η πίστωση των λογαριασμών
της Καθαρής Περιουσίας 64
4.3 Περιληπτικοί ή πρωτοβάθμιοι και αναλυτικοί
δευτεροβάθμιοι ή τριτοβάθμιοι λογαριασμοί 66
4.3.1 Η δημιουργία αναλυτικών λογαριασμών 66
4.3.2 Παραδείγματα 67
4.3.3 Γενικό Παράδειγμα 69

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5
Λογιστικά Βιβλία και Στοιχεία 87
5.1 Λογιστικά στοιχεία και δικαιολογητικά έγγραφα 87
5.1.1 Γενικά 87
5.2 Τα Λογιστικά Βιβλία 88
5.2.1 Γενικά 88
5.2.2 Το Ημερολόγιο 89
5.2.3 Γενικό Καθολικό 91
5.2.4 Αναλυτικά Καθολικά 91
5.2.5 Βιβλίο Αποθήκης – Λογαριασμός 94 (Αποθέματα) 92
5.2.6 Βιβλία – Μητρώα Γραμματίων Εισπρακτέων
και Γραμματίων Πληρωτέων 93
5.2.7 Βιβλίο Μητρώο Πάγιων Στοιχείων 94
5.2.8 Άλλα Βιβλία 94
5.3 Περί ισοζυγίων 94
5.3.1 Έννοια και περιεχόμενο ισοζυγίων 94
5.3.2 Δυνατότητες ελέγχου των ισοζυγίων 95
5.3.3 Είδη ισοζυγίων 96
5.3.4 Ασυμφωνία ή σφάλματα στη σύνταξη του Ισοζυγίου 97
5.4 Τα βιβλία και τα στοιχεία των υπόχρεων απεικόνισης
συναλλαγών που προβλέπονται από νομικές διατάξεις 113
5.4.1 Γενικά 113
5.4.2 Τα Βασικά λογιστικά βιβλία 114
5.4.3 Τα βασικά λογιστικά στοιχεία 115
5.4.4 Έγγραφα μεταφοράς 122
5.5 Χρόνος ενημέρωσης των βιβλίων 123
5.5.1 Βιβλία απλογραφικά 123
5.5.2 Βιβλία διπλογραφικά 123
5.5.3 Χρόνος ενημέρωσης απογραφής και καταχώρισης
πράξεων ισολογισμού 124
5.6 Τρόπος ενημέρωσης των βιβλίων και έκδοσης των στοιχείων 124
5.6.1 Τι ορίζει ο Κώδικας Φορολογικής απεικόνισης συναλλαγών 124
5.7 Θεώρηση Βιβλίων και Στοιχείων 125
5.7.1 Βιβλία υποχρεωτικά θεωρημένα 125
5.7.2 Στοιχεία υποχρεωτικά θεωρημένα 125
5.7.3 Συνέπειες για τήρηση αθεώρητων βιβλίων 126
5.7.4 Αρμόδια Δ.Ο.Υ. για τη θεώρηση βιβλίων και στοιχείων 126
5.8 Υποβολή φορολογικών στοιχείων για διασταύρωση 126
5.8.1 Υπόχρεοι – ημερομηνία υποβολής 126
5.8.2 Περιεχόμενο συγκεντρωτικών καταστάσεων 126
5.9 Τόπος τήρησης βιβλίων και στοιχείων Χρόνος
φύλαξης αυτών 127
5.9.1 Τόπος τήρησης 127
5.9.2 Χρόνος φύλαξης 127
5.9.3 Μηχανογραφική τήρηση βιβλίων και έκδοση στοιχείων 128
5.10 Διαχειριστική Περίοδος 128
5.10.1 Γενικά 128
5.11 Κύρος και αποδεικτική δύναμη βιβλίων και στοιχείων 128
5.11.1 Κύρος, ανεπάρκεια και ανακρίβεια βιβλίων και στοιχείων 128
5.11.2 Απόρρητο βιβλίων και στοιχείων 129
5.12 Κυρώσεις 130
5.12.1 Πρόστιμο γενικών παραβάσεων 130
5.12.2 Πρόστιμο αυτοτελών παραβάσεων 130
5.12.3 Πρόστιμο έκδοσης πλαστών ή εικονικών ή νοθευμένων
ή λήψης εικονικών ή νοθευμένων φορολογικών στοιχείων 130
5.12.4 Διοικητικές και ποινικές κυρώσεις 131

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6
Τα Λογιστικά Σφάλματα και η Διόρθωσή τους 133
6.1 Τα λογιστικά σφάλματα και η διόρθωσή τους 133
6.1.1 Γενικά 133
6.2 Διόρθωση λογιστικών σφαλμάτων 134
6.2.1 Διόρθωση σφαλμάτων στο Ημερολόγιο 134
6.2.2 Σφάλματα κατά την απογραφή 137

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 7
Διάκριση των Λογαριασμών ανάλογα
με τη φύση τους ή το περιεχόμενό τους 139
7.1 Διάκριση των λογαριασμών 139
7.1.1 Γενικά 139
7.2 Λογαριασμοί Αξιών 140
7.2.1 Έννοια 140
7.3 Οι λογαριασμοί Προσώπων ή Προσωπικοί λογαριασμοί 141
7.3.1 Έννοια 141
7.3.2 Οι λογαριασμοί των απαιτήσεων 141
7.3.3 Οι λογαριασμοί των υποχρεώσεων 141
7.4 Οι Λογαριασμοί των Δαπανών 142
7.4.1 Έννοια δαπάνης, κόστους, εξόδου 142
7.4.2 Το κόστος 143
7.4.3 Λειτουργικό κόστος – φορείς κόστους 144
7.5 Oι λογαριασμοί των εξόδων 145
7.5.1 Γενικά 145
7.5.2 Σχέσεις κόστους – εξόδου – δαπάνης 146
7.5.3 Διακρίσεις των εξόδων 146
7.5.4 Άλλες διακρίσεις των εξόδων 148
7.5.5 Ο Λογιστικός χειρισμός των εξόδων 152
7.6 Οι λογαριασμοί των εσόδων 152
7.6.1 Έννοια του εσόδου 152
7.6.2 Διακρίσεις των εσόδων 154
7.6.3 Προσδιορισμός του αποτελέσματος χρήσης 155
μιας επιχείρησης 155
7.7 Οι αποσβέσεις των πάγιων περιουσιακών στοιχείων 156
7.7.1 Τα αίτια και η έννοια των αποσβέσεων 156
7.7.2 Ο λογιστικός χειρισμός των αποσβέσεων 159
7.7.3 Μέθοδοι υπολογισμού των αποσβέσεων 162
7.7.4 Η φορολογική νομοθεσία περί αποσβέσεων 167
7.8 Οι λογαριασμοί Εκμετάλλευσης και ο λογαριασμός
Αποτελέσματα Χρήσης 169
7.8.1 Οι λογαριασμοί Εκμετάλλευσης 169
7.8.2 Ο λογαριασμός Αποτελέσματα Χρήσης 171
7.8.3 Έννοιες μικτού κέρδους, παρεπόμενων και άλλων
εσόδων εκμετάλλευσης, εσόδων κεφαλαίων, καθαρού
ή ολικού κέρδους εκμετάλλευσης, αποτέλεσμα χρήσης 171
7.8.4 Πώς λειτουργεί ο λογαριασμός Εκμετάλλευσης 173
7.9 Αμιγείς και Μικτοί Λογαριασμοί 180
7.9.1 Γενικά 180
7.9.2 Εκκαθάριση μικτού λογαριασμού 182
7.10 Αντίθετοι λογαριασμοί 186
7.10.1 Γενικά 186
7.11 Μεταβατικοί λογαριασμοί 188
7.11.1 Γενικά 188

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 8
Ο Λογαριασμός Εμπορεύματα και ο Φ.Π.Α. 191
8.1 Αγορά Εμπορευμάτων 191
8.1.1 Γενικά 191
8.1.2 Οι επί της αγοράς εμπορευμάτων σχετικές έννοιες 193
8.2 Πώληση εμπορευμάτων 197
8.2.1 Γενικά 197
8.3 Ο λογαριασμός εμπορεύματα ως μικτός 200
8.3.1 Γενικά 200

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 9
Το Ελληνικό Γενικό Λογιστικό Σχέδιο (Ε.Γ.Λ.Σ.)
και η λειτουργία των λογαριασμών του 201
9.1 Το ελληνικό γενικό λογιστικό σχέδιο (Ε.Γ.Λ.Σ.) 201
9.1.1 Γενικά 201
9.1.2 Τι περιέχει το Ε.Γ.Λ.Σ. 202
9.1.3 Οι στόχοι του Ε.Γ.Λ.Σ. 203
9.1.4 Τα χαρακτηριστικά του Ε.Γ.Λ.Σ. 204
9.1.5 Η κωδικοποίηση των λογαριασμών του Ε.Γ.Λ.Σ. 205
9.1.6 Περιορισμοί και ελευθερίες στην ανάπτυξη λογαριασμών
κατά το Ε.Γ.Λ.Σ. 207
9.1.7 Τι προβλέπει το Ε.Γ.Λ.Σ. για τις μικρές επιχειρήσεις 208
ΟΙ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΙ ΤΟΥ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΥ 210
9.2 Η λειτουργία των λογαριασμών της ομάδας 1 –
Πάγιο Ενεργητικό 210
9.2.1 Ποια στοιχεία περιλαμβάνονται κατά το Ε.Γ.Λ.Σ. 210
9.2.2 Έννοια επέκτασης, προσθήκης, βελτίωσης, συντήρησης
και επισκευής ενσώματων πάγιων στοιχείων 210
9.2.3 Μητρώο ενσώματων πάγιων περιουσιακών στοιχείων 211
9.2.4 Αναλυτική παρουσίαση των λογαριασμών της ομάδας 1
– Πάγιο ενεργητικό 212
ΚΥΚΛΟΦΟΡΟΥΝ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟ 244
9.3 Η λειτουργία των λογαριασμών της ομάδας 2 – Αποθέματα 244
9.3.1 Αποθέματα 244
9.3.2 Ο λογιστικός χειρισμός των λογαριασμών
της ομάδας 2 – Αποθέματα 247
9.4 Η λειτουργία των λογαριασμών της ομάδας 3
– Βραχυπρόθεσμες Απαιτήσεις και Διαθέσιμα 253
9.4.1 Βραχυπρόθεσμες Απαιτήσεις και διαθέσιμα 253
9.4.2 Αναλυτική παρουσίαση των λογαριασμών της ομάδας 3 254
ΟΙ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΙ ΤΟΥ ΠΑΘΗΤΙΚΟΥ 282
9.5 Η λειτουργία των λογαριασμών της ομάδας 4 – Καθαρή
Θέση – Προβλέψεις – Μακροπρόθεσμες Υποχρεώσεις 282
9.5.1 Γενικά 282
9.5.2 Αναλυτική παρουσίαση των λογαριασμών της ομάδας 4 283
9.6 Η λειτουργία των λογαριασμών της ομάδας 5 
– Βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις 295
9.6.1 Γενικά 295
9.6.2 Αναλυτική παρουσίαση των λογαριασμών της ομάδας 5 295
9.7 Η λειτουργία των λογαριασμών της Ομάδας 6 
– Οργανικά έξοδα κατ’ είδος 321
9.7.1 Οι λογαριασμοί των οργανικών εξόδων κατ’ είδος 321
9.7.2 Έννοια και διακρίσεις των εξόδων 325
9.7.3 Αναλυτική παρουσίαση των λογαριασμών της ομάδας
των Οργανικών Εξόδων κατ’ είδος – Ομάδα 6η 329
9.8 Η λειτουργία των λογαριασμών της Ομάδας 7 
– Οργανικά έσοδα κατ’ είδος 354
9.8.1 Γενικά 354
9.8.2 Πωλήσεις στο εξωτερικό – Λογιστικός χειρισμός 356
9.8.3 Πωλήσεις με έκδοση συναλλαγματικών σε διαταγή
και λογιστικός χειρισμός 357
9.8.4 Λογιστικός χειρισμός των πωλήσεων, όταν αυτές
εκκρεμούν 357
9.8.5 Αναλυτική παρουσίαση των λογαριασμών της ομάδας 7 358
9.9 Η λειτουργία των λογαριασμών της Ομάδας 8
– Λογαριασμοί Αποτελεσμάτων 363
9.9.1 Γενικά 363
9.9.2 Η κωδικοποίηση των λογαριασμών της 8ης ομάδας 363
9.9.3 Αναλυτική παρουσίαση των λογαριασμών της ομάδας 8 363

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 10
Η Αποτίμηση των Περιουσιακών Στοιχείων 381
10.1 Γενικά 381
10.2 Η αποτίμηση των πάγιων περιουσιακών στοιχείων 382
10.3 Η αποτίμηση των συμμετοχών και χρεογράφων 382
10.4 Αποτίμηση των αποθεμάτων 383
10.5 Παραδεκτές μέθοδοι υπολογισμού της τιμής
κτήσης των αποθεμάτων 385
10.6 Αποτίμηση υπολειμμάτων, υποπροϊόντων
και ελαττωματικών προϊόντων 387
10.7 Αποτίμηση των συμπαράγωγων προϊόντων – Έννοια 389
10.8 Η αποτίμηση απαιτήσεων, υποχρεώσεων, διαθεσίμων
και λοιπών περιουσιακών στοιχείων που εκφράζονται
σε ξένο νόμισμα – Συναλλαγματικές διαφορές 392
10.9 Οι συναλλαγματικές διαφορές 392

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 11
Λογιστικές Mέθοδοι – Λογιστικά Συστήματα 395
11.1 Γενικά 395
11.2 Ποιοι υπόχρεοι απεικόνισης συναλλαγών τηρούν
απλογραφικά βιβλία 396
11.3 Ποιοι υπόχρεοι απεικόνισης συναλλαγών τηρούν
διπλογραφικά βιβλία 397

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 12
H Λογιστική των Υποκαταστημάτων 415
12.1 Έννοια υποκαταστήματος και λογιστική οργάνωση αυτού 415
12.2 Βιβλία υποκαταστήματος επιχείρησης με απλογραφικά βιβλία 417
12.3 Βιβλία υποκαταστήματος επιχείρησης με διπλογραφικά βιβλία 417

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 13
Λογαριασμοί Tάξεως 421
13.1 Περιεχόμενο και κανόνες λειτουργίας
των λογαριασμών τάξεως 421
13.2 Αναλυτική παρουσίαση των λογαριασμών τάξεως 422
13.2.1 Λογαριασμοί 01 και 05 αλλότριων περιουσιακών
στοιχείων 422
13.2.2 Λογαριασμοί τάξεως 02 και 06 εγγυήσεων
και εμπράγματων ασφαλειών 424
13.2.3 Λογαριασμοί 03 και 07 «Απαιτήσεις και υποχρεώσεις
από αμφοτεροβαρείς συμβάσεις» 426
13.2.4 Οι λογαριασμοί 04 «Διάφοροι λογαριασμοί
πληροφοριών χρεωστικοί» και
08 «Διάφοροι λογαριασμοί πληροφοριών πιστωτικοί» 427

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 14
Στοιχεία Αναλυτικής Λογιστικής Εκμετάλλευσης 429
14.1 Γενικά 429
14.2 Πώς λειτουργεί η Αναλυτική Λογιστική Εκμετάλλευσης 431

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 15
Στοιχεία Διοικητικής Λογιστικής – Οικονομικές
Καταστάσεις και Αριθμοδείκτες 435
15.1 Οικονομικές καταστάσεις 435
15.2 Ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις 436
15.3 Αναλυτική παρουσίαση των οικονομικών καταστάσεων 438
15.3.1 Η κατάσταση του ισολογισμού τέλους χρήσης 438
15.3.2 Η δομή του ισολογισμού 439
15.3.3 Η κατάσταση του λογαριασμού αποτελέσματα χρήσης 440
15.3.4 Ο Πίνακας Διάθεσης Αποτελεσμάτων 441
15.3.5 Η κατάσταση λογαριασμού Γενικής Εκμετάλλευσης 442
15.3.6 Το Προσάρτημα του ισολογισμού
και των αποτελεσμάτων χρήσης 443
15.3.7 Η Δημοσιότητα των οικονομικών καταστάσεων 444
15.4 Αριθμοδείκτες 445
15.4.1 Γενικά 445
15.4.2 Η χρησιμότητα των αριθμοδεικτών στα πλαίσια
του Ε.Γ.Λ.Σ. 447
15.4.3 Κατηγορίες αριθμοδεικτών 447
15.4.4 Περιεχόμενο των εννοιών προσδιορισμού
των αριθμοδεικτών 450
15.4.5 Ανάλυση αριθμοδεικτών 454

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 16
Μηχανογραφική Τήρηση Βιβλίων και Στοιχείων 469
16.1 Γενικά 469

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 17
Ενοποιημένοι Iσολογισμοί 475
17.1 Γενικά 475
17.2 Τεχνική συντάξεως ενοποιημένων ισολογισμών 480

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 18
Λογιστική Συναλλαγών με το Εξωτερικό 483
18.1 Γενικά 483
18.2 Διμερείς Συμβάσεις-Συμβάσεις 
περί αποφυγής διπλής φορολογίας 484
18.3 Τόκοι καταθέσεων στο εξωτερικό από Έλληνες
φορολογουμένους 487
18.4 Υποκαταστήματα ή θυγατρικές Εταιρείες στο Εξωτερικό 489
18.5 Μέθοδοι ενοποίησης οικονομικών καταστάσεων
μητρικής και υποκ/των του εξωτερικού 490

Παράρτημα
Υποδείγματα Οικονομικών Καταστάσεων και Ανάπτυξης
Λογαριασμών του Ε.Γ.Λ.Σ. 495

Βιβλιογραφία
Από την οικονομική βιβλιοθήκη 563